Ik ben niet perfect. There, I said it. Want blijkbaar is dat de norm tegenwoordig. Blijkbaar is het niet meer menselijk om fouten te maken – zelfs niet als je die fouten toegeeft en je oprechte excuses aanbiedt. Blijkbaar mag je meteen met je hoofd op het hakblok als je een misstap begaat. Dat zagen we vandaag bij Tim den Besten, die tijdens een radio-optreden bij NPO Radio 1 tegen zijn tranen zat te vechten, omdat hij een stomme fout had gemaakt die hem talloze haatberichten opleverde.
Wat was er precies gebeurd?
Wat was er precies gebeurd? Dat leg ik zo uit. Laten we eerst even de hoofdpersoon in dit verhaal introduceren. Tim den Besten is een presentator en programmamaker, onder meer bekend van zijn taboedoorbrekende documentaires en televisieprogramma’s. Zo maakte hij met vriend en collega Nicolaas Veul de documentaire ‘Een man weet niet wat hij mist‘ waarbij ze op zoek gaan naar de grenzen van hun eigen homoseksualiteit. In het kader van de zoektocht naar die grenzen gaat Tim voor het eerst van zijn leven naar bed met een vrouw, vastgelegd op camera. Alles voor de wetenschap.
Heftige diarree
Op de website van de VPRO staat: ‘Tim is als heftige diarree op de camping: onhandig, gênant en rommelig’ en dat is exact wat hij is. Volg je hem op Instagram of zie je hem in een televisieprogramma, dan word je getrakteerd op impulsieve acties en ondoordachte uitlatingen. Vaak ook een beetje hysterisch, zoals toen hij ontdekte dat de juf over wie hij een column schreef in het publiek bij Pauw zat. Onhandig, gênant en rommelig.
Zo ook vorige maand, toen hij flink de fout in ging in een van zijn talloze stories waarbij hij de Linda. van deze maand filmde, vol verbazing over de cover. Hij zoomde hierbij in op het kruis van Loiza Lamers, zonder te weten dat zij een trans vrouw is en dat dit shot ongevoelig over zou kunnen komen. Hij helderde dit pijnlijke voorval snel op door te zeggen dat hij niet wist wie Loiza was en dat hij dit zo niet bedoeld had. Om zijn volgers uitleg te geven over wie Loiza is, deelde hij een stukje van haar Wikipedia-pagina, waar haar deadname genoemd staat (de naam die zij had vóór haar transitie). En ook dáárna schreef Tim meteen een mea culpa, ondanks dat hij niet degene is die deze naam op de Wikipedia pagina had gezet. (Die stond daar overigens in het kader van de documentaire die over de transitie van Loiza gemaakt is, toen zij nog een kind was.) Dat is dus Tim den Besten: een foutje maken, excuses maken en zeggen: “Ik had beter moeten weten.” Een schoolvoorbeeld, wat mij betreft, want fouten maken is menselijk én ze zijn snel gemaakt. Het gaat erom wat je er vervolgens mee doet, toch?
1+1 hoeft niet altijd 2 te zijn
Nou, blijkbaar niet in onze huidige cancelcultuur. Ik durf deze blog dan ook al bijna niet te schrijven, want de kans dat ík gecanceld word, is uiteraard ook aanwezig. Wat gebeurde er gisteren? Tim was een van de presentatoren namens de AVROTROS voor de Pride-uitzending van de Canal Parade. Op één van de boten zag Tim zijn vriend Nicolaas en impulsief als hij is besloot hij een Sinterklaasliedje te zingen. Op zich is dat niet zo gek (ook niet heel grappig overigens) en ook niet kwalijk, ware het niet dat hij een oude versie van een van de liedjes zong, namelijk: “Sinterklaasje, kom maar binnen met je knecht.” En ‘knecht’, dat kan anno 2022 natuurlijk echt niet meer, dat hoef ik niet uit te leggen. Nog pijnlijker was dat op dat moment beelden werden uitgezonden van een boot met zwarte mensen erop. 1+1=2. En toen Tims uitroep naar S10 gehoord werd als ‘Piet’ werd die optelsom een enorme vermenigvuldiging: Tim was een racist en moest gecanceld worden.
Was het liedje dat hij zong fout? Absoluut! Zouden excuses op hun plek zijn? Honderd procent! Maar waren die er dan niet? Uiteraard wel. Want Tim zou Tim niet zijn als hij niet direct met niet alleen een verklaring, maar ook een oprechte spijtbetuiging kwam: “Ik had niet ‘Sinterklaasje kom maar binnen met je knecht’ moeten zingen toen ik Sint Nicolaas Veul op een Pride-boot zag staan. Het was een spontane maar domme reactie en het spijt me dat ik dat lied heb gezongen en als ik daar mensen mee heb gekwetst.” Geen goedpraterij, geen afzwakking, maar een oprecht en eerlijk excuus. Daar kunnen behoorlijk wat mensen iets van leren (I’m looking at you, Johan D.) Toch bleek dat niet voldoende voor een groep mensen die hem haatberichten stuurde. Zo erg, dat Tim dus huilend bij NPO Radio 1 zat vanmorgen.
Pek en veren
En dan vraag ik me toch af: hoe ver moeten we gaan in deze cancelcultuur? Wanneer is iemand genoeg gestraft? En wie gaat er overigens over die straf? Want wie zonder zonde is werpe de eerste steen; alleen wie zelf zonder fouten is, is gerechtigd om een ander te beschuldigen. Ik ben dat zeer zeker niet. En ik gok dat niemand dat is. Toch werd Tim vandaag digitaal gestenigd. Ondanks zijn reflectie en excuses. Ondanks wat hij allemaal doet om taboes te doorbreken.
Hij koos ervoor om zijn DM open te laten staan, ondanks de drek die binnen komt. Hij koos ervoor om het interview vanochtend door te laten gaan, ondanks de commotie. Hij koos ervoor om zijn emoties te laten zien en kwetsbaar te zijn in de media. Hij koos ervoor om zijn menselijkheid te laten zien. Want fouten maken is menselijk. Iemand cancelen vanwege zijn menselijkheid is onmenselijk. There, I said it.