“Jij bent echt een feminist.” Ik was het met hem eens, maar ik voelde dat hij het niet als compliment bedoelde en ook niet als een neutrale vaststelling. Hij vond het een vies woord. Een feminist, dat is een mannenhater met okselhaar. Ik zag in zijn ogen dat hij dat dacht. Maar anno 2023 is een feminist iemand die opkomt voor gelijke rechten en plichten voor iedereen. Dezelfde kansen, dezelfde behandeling. Gelijkwaardigheid. Vrijheid om je eigen keuzes te maken, wie je ook bent.

Goed, die definitie hebben we nu vastgesteld. Gelijke behandeling, dat klinkt echt als het ideale plaatje. Nastrevenswaardig. Dat wat we wensen als feministen. Toch?

De old man and death

Toch niet helemaal. Maar om dat uit te leggen ga ik even terug in de tijd, naar de sprookjes en de fabelen. Ze zeggen namelijk niet voor niets: be careful what you wish for. Deze uitspraak komt uit de aloude fabel ‘The Old Man and Death’, waarin een oude man zware takken verzamelt in het bos. Als hij bijna bezwijkt, roept hij uit: “Ik kan dit leven niet meer aan. Dood, kom me maar halen!” Maar als de Dood eenmaal voor zijn neus staat, blijkt dat toch niet helemaal zijn bedoeling. 

Deze tegelwijsheid is weer een mooi voorbeeld van hoe belangrijk goede communicatie is. Wat wil je nou eigenlijk zeggen? Wat verlang je? Wat zeg je nou eigenlijk? Als je namelijk een wens doet, dan is het wel belangrijk om die te goed te specificeren. Want als je een wens uitspreekt voor ‘die mooie Manolo’s in maat 39’, dan moet je niet vergeten te wensen dat je er ook goed en pijnloos op kunt lopen. Als je wenst een prins te zijn, dan moet je bedenken dat dat misschien ook wel betekent dat je dan je eigen familie verliest. Als je wenst dat je bijvoorbeeld nooit meer hoeft te lopen, moet je wel even bedenken hoe je dat dan voor je ziet; je leven lang in een rolstoel was misschien niet je uitgangspunt. En zo zit het dus ook met onze wens voor gelijkwaardigheid, zo ontdekte ik.

We shamen mannen net zo hard

Bij het streven naar gelijke behandeling, doelden we natuurlijk op de positieve zaken die we voor iederéén willen in plaats van alleen voor een selecte groep. Gelijke beloning is zo’n voorbeeld. Het glazen plafond aan gruzelementen. Meer medische aandacht voor vrouwen. En ga zo maar door. Waar we geen rekening mee hadden gehouden, is dat gelijke behandeling ook een andere kant op kan gaan: neerwaarts. Want in plaats van de omstandigheden van vrouwen te verbeteren naar gelijke hoogte als die van mannen, kunnen we ook de omstandigheden van mannen verslechteren, naar het niveau van de behandeling van vrouwen. Kwamen we de laatste jaren volop in opstand tegen fatshaming (of eigenlijk bodyshaming) van het vrouwelijk lichaam, tegenwoordig shamen we mannen net zo hard. En waar we mannen bestraffend toespreken als ze een seksistische opmerking maken, doen vrouwen dat tegenwoordig des te harder over mannen. Gelijke monniken (of nonnen), gelijke kappen?

Hoe dicht je een kloof?

Wat is de volgende stap? De orgasmekloof dichten door mannen er drastisch minder te gunnen? Mannentepels ook censureren op social media? Auto’s opnieuw ontwerpen zodat niemand er meer lekker in zit? Lijkt me ook niet de bedoeling.

Feminisme gaat over gelijke behandeling van iedereen. Maar laten we dan wel streven naar een betere behandeling.